13.1.2020.

Na sajtu Helsinškog odbora za ljudska prava, 30.12.2019. godine objavljen je „APEL za osudu ugrožavanja mira u Crnoj Gori i regionu od strane Beograda“.
Već u prvoj rečenici, kao razlog za taj međunarodni Apel navodi se: „Država Crna Gora izložena je pokušaju nasilne destabilizacije: ugroženi su mir, teritorijalni integritet, ustavni poredak, vladavina zakona, jednakost građana i ravopravnost crkava i verskih zajednica. (…) Otuda napadi velikosrpskih nacionalista na Zakon o vjerskim zajednicama, koji je i povod za novi pokušaj državnog udara“ i u Apelu se dalje napominje da je zvanični Beograd strateg, pokrovitelj, logističar i naredbodavac poslednjeg pokušaja destabilizacije Crne Gore, da su „Spomenici“ takve politike zvaničnog Beograda „GENOCID“, „etničko čišćenje“ itd. pa potpisinici tog Apela pozivaju sve političke aktere u međunarodnoj zajednici i regionu da nedvosmisleno osude destabilizaciju Crne Gore i regiona koju kreira i podstiče zvanični Beograd.

Pomenutim Zakonom, kako prenose mediji, ne otima se imovina Srpske pravoslavne crkve uz napomenu da je to jedna manipulacija i laž.
I Državni vrh Crne Gore neprekidno tvrdi da se ovim zakonom ne otima crkvena imovina.

Ovaj poziv, iz nejasnih razloga nazvan „Apel 88“, do danas je potpisalo 136. poznatih ličnosti iz Srbije i izvan Srbije.

U nedostatku više demokratije, odnosno blagovremenih informacija i sučeljavanja, u situaciji kada su tih dana mediji bili okupirani „Malčanskim berberinom“, životom estradnih ličnosti i sl., nestao je prostor za blagovremeno iznošenje dokaza za i protiv, pa nije iznenađenje kada i eksperti i drugi stručnjaci ne razumeju o čemu se radi.

Koliko nam je poznato, ZAKON O SLOBODI VJEROISPOVIJESTI ILI UVJERENJA I PRAVNOM POLOŽAJU VJERSKIH ZAJEDNICA usvojen je 27.12.2019. godine ujutro u 2,30, nakon hapšenja svih opozicionih poslanika i uz jako policijsko prisustvo. Zakon je proglašen Ukazom 30.12.2019. godine, a stupio je na snagu na pravoslavni Božić 8.1.2020. godine.

Ako smo dobro razumeli, osnovne odredbe tog zakona su:
    1. SPC, počev od 8.1.2020. godine u Crnoj Gori više nema status PRAVNOG LICA, kakav je imala 800 godina.
    2. Gubljenjem statusa pravnog lica SPC gubi i pravo na tekuće i druge račune, pravo da raspolaže uknjiženom nepokretnom imovinom itd.
    3. Istina je, da nijedna odredba ovog zakona ne predviđa da se SPC-u  u CG oduzimaju nepokretnosti, ali postoji odredba koja obavezuje državne organe da počev od 8.1.2020. godine svu nepokretnu imovinu u posedu SPC upišu na državu CG, a da nakon tog upisa o tome obaveste dotadašnje korisnike.
    4. S obzirom da je SPC 8.1.2020. godine izgubila status pravog lica, ostaje sporno da li će razvlašćeni od imovine, bez pravnog subjektiviteta i bez sredstava moći da pokrenu i vode višegodišnje postupke protiv Države CG u cilju dokazivanja svojih prava na nepokretnostima itd? Prinudnim podržavljenjem prostim preknjižavanjem, bez vođenja postupka, sužava se mogućnost delovanja SPC-a, što stvara i osnov za asimilaciju srpskog naroda u Crnoj Gori.
    5. Inače, iako Ustav CG zabranjuje diskriminaciju po bilo kom osnovu, ovaj zakon diskriminiše SPC u odnosu na druge tradicionalne verske zajednice: rimokatoličku, islamsku i jevrejsku zajednicu u CG, jer je Vlada CG sa njima zaključila konkordate 2011. i 2012. godine, koji su iznad ovog i drugih zakona.

Fond za razvoj Demokratije